‘Het zou heel mooi zijn als Keti Koti erkend wordt als feestdag.’

Met zoveel verschillende collega's bij het CvTE brengen we allemaal onze unieke ervaringen mee. Giorgio Nijhove, managementondersteuner bij het CvTE, vertelt over Keti Koti en het belang van (h)erkenning.

‘Keti Koti staat voor 'gebroken ketenen'. Dit waren de ketenen waar de slaven aan vastgebonden werden. De feestdag staat daarmee voor de afschaffing van de slavernij, wat we jaarlijks vieren met de donkere gemeenschap in Nederland. In Suriname werd dit oorspronkelijk op 1 juli gevierd. Andere landen in de Cariben hebben er een andere datum voor. Op de Bovenwindse Caribische eilanden als Saba, Sint Eustasius, Sint Maarten en de ABC eilanden is dit een jaarlijks terugkerende feest- en herdenkingsdag oftewel Emancipatiedag.’

Gedeelde geschiedenis

‘Hoewel de slavernij officieel werd afgeschaft op 1 juli 1863 waren vrijgemaakte voormalige tot slaaf gemaakte mensen nog verplicht om tien jaar door te werken tot 1873, dus tot zo'n 150 jaar geleden. Dat is dus nog helemaal niet zo lang geleden. Daarom vind ik het mooi dat mensen zich op Keti Koti laten horen over wat slavernij gedaan heeft en hoe dat hedendaags nog doorwerkt in onze tijd. De geschiedenis hiervan zal altijd een ding zijn. Soms zeggen mensen: ’Het is al zo lang geleden, zet je eroverheen!’ Je herdenkt het omdat het deel is van onze geschiedenis. Ik zou het mooi vinden als Keti Koti ook evenveel respect krijgt als bijvoorbeeld de Dodenherdenking en Bevrijdingsdag op 4 en 5 mei.’

‘Wat de geschiedenis nu nog doet is bijvoorbeeld dat we tegenwoordig nog steeds veel te maken hebben met discriminatie en racisme, ook in het bedrijfsleven. Als mensen uit het Caribisch gebied dragen wij Europese, witte, achternamen. Als je dan ook een Nederlandse voornaam hebt en solliciteert op een functie gebeurt het soms dat een werkgever dan 'teleurgesteld' is als je bij zo'n gesprek aankomt. Zij gaan er niet meteen vanuit dat het dan om een donker persoon gaat.’

Bewuster kijken

‘Ik vind het heel fijn om mensen te onderwijzen over dingen die te maken hebben met mijn cultuur en achtergrond. Het is mooi om daar meer over te kunnen vertellen. Ik kan mensen helpen bewuster daarnaar te kijken, en ik merk dat als mensen daar interesse voor hebben dat ze deze interesse delen met anderen. Ook ik leer bijvoorbeeld elke dag nieuwe dingen! Dat is alleen maar mooi, als we dat met elkaar kunnen delen. Ik heb liever dat ik mensen bepaalde zaken uit kan leggen dan dat ze onwetend zijn of onjuiste informatie hebben. Dan kunnen ze dingen zeggen die niet kloppen.’

‘Keti Koti is een feest over de vrede. Wij vieren dit door veel feest te organiseren. Soms houden mensen toespraken over wat de slavernij en afschaffing daarvan nu nog met mensen doet. Ook dragen sommige mensen in de afro-gemeenschap hun traditionele kledij. Er is muziek en we dansen samen. Maar vooral voelen we ons vrij – vrij om vreugde te voelen en samen te zijn. Het is een feest waar we herdenken en erkennen wat er gebeurd is, maar ook op een vrolijke manier feestvieren. Het is voor mij echt een dag van vrede en gezelligheid. Keti Koti staat voor mij ook echt voor bewustwording – dat mensen begrijpen waarom we het vieren.’

‘Toen ik nog in Amsterdam woonde ging ik jaarlijks naar de parken waar het werd gevierd. Daar ontmoette ik dan veel mensen die ik kende, vaak ook met mijn ouders en familie, en dan gingen we samen eten en drinken. Het is op dat moment echt een ontmoetingsplek waar je mensen uit je eigen community terugziet. Nu woon ik niet meer in Amsterdam en weet ik niet zo goed hoe het in de rest van het land gevierd wordt.’

Erkenning

‘Hoewel ik er geen persoonlijke voldoening uithaal als mensen me een fijne Keti Koti wensen vind ik het wel leuk als ze het zeggen. Het laat namelijk zien dat mensen de feestdag kennen, en erkennen wat erachter zit. Ik vind het erg fijn als mensen bewust zijn van Keti Koti en wat het betekent. Het leidt namelijk ook tot meer bewustzijn over wat daarbij komt kijken – bijvoorbeeld dat mensen zich beseffen dat sommige woorden die ze gebruiken echt koloniale termen zijn. En dat mensen meer bewust raken van hun manier van praten en denken.’

‘Keti Koti is, net als Eid al-Fitr (het Suikerfeest), nog geen officiële feestdag. Voor mij persoonlijk maakt dat niet zoveel verschil, maar er moet wel respect voor zijn als mensen er vrij voor willen vragen. Het zou wel heel mooi zijn als het officieel erkend wordt als feestdag. Sommige mensen uit mijn community snappen bijvoorbeeld de Dodenherdenking minder, omdat zij dat niet als deel van 'onze' geschiedenis zien. Maar ze erkennen het wel. En dat zou ook met Keti Koti zo kunnen zijn. We wonen namelijk allemaal samen in Nederland, en momenten in het jaar zoals de Dodenherdenking, Bevrijdingsdag en Keti Koti zijn, ook als je het niet persoonlijk viert of observeert, onderdeel van de geschiedenis van ons allemaal.’