Een examen maken door de ogen van de studenten
Sinds juni 2021 is Cindy Kuiper voorzitter van de vaststellingscommissie voor mbo Nederlands 3F. Deze commissie stelt de centrale examens Nederlands vast voor de onderdelen lezen en kijken/luisteren. Naast haar werkzaamheden voor deze commissie heeft Cindy een eigen onderwijsadviesbureau en is ze werkzaam in het hbo. Haar liefde voor taal komt Cindy als voorzitter van de vaststellingscommissie voor mbo Nederlands 3F goed van pas.
‘Het belang van taal beperkt zich niet alleen tot het vak Nederlands, ook vakdocenten moeten zich realiseren dat taal een enorm belangrijk middel is om de inhoud van hun vak over te brengen aan studenten.’
‘Ons werk vindt plaats achter de schermen. Als commissie lopen we de centrale examens nauwgezet door. We letten daarbij op taalgebruik, op begrijpelijkheid en we kijken of vragen logisch zijn geformuleerd, antwoorden goed vindbaar zijn en of het examen past bij het niveau van de studenten. Je probeert als het ware door de ogen van de student het examen te maken, daar leer je veel van. Elk lid van de commissie loopt eerst individueel de examens door en daarna bespreken we in een vaststellingsvergadering gezamenlijk onze bevindingen. Tot voor kort vergaderden we helaas alleen online, maar gelukkig nu ook weer vaker fysiek. We kijken heel kritisch en luisteren ook goed naar een minderheidsstandpunt. Als voorzitter inventariseer ik vooraf de discussiepunten, welke kant gaat het op en waar liggen de knelpunten?’
Taken vaststellingscommissie
In het mbo maken studenten tijdens vijf afnameperiodes gedurende het hele jaar hun centrale examens. ‘Als vaststellingscommissie werken wij dan ook nauw samen met het CvTE en Cito. Het CvTE in de rol van regievoerder en Cito in de rol van toetsconstructeur. Dat verloopt volgens een strakke planning.’ Cindy somt de processen op die tot de taken van ‘haar’ vaststellingscommissie behoren: allereerst het vaststellen van de examens, dat is het belangrijkste proces. Verder hoort ook een actualiteitscheck van examens bij het werk, net als het uitvoeren van evaluaties en itemnormeringen. ‘Dit laatste houdt in dat Cito achteraf analyseert hoe de examens zijn gemaakt, bijvoorbeeld of er vragen zijn waarop slecht is gescoord. Wij doen vervolgens de inhoudelijke analyse door naar de gegeven antwoorden te kijken en ons af te vragen: wat zou er met de vraag aan de hand kunnen zijn, zit er een dubbelzinnigheid in of iets anders? Deze itemnormering vindt twee keer per jaar plaats, in november en januari, die hebben we dus nu net achter de rug.’
Leren van elkaar
‘Binnen de commissie sparren we steeds met elkaar. Daar nemen we ook de tijd voor, want het draagt bij aan de kwaliteit van de examens. Eind maart organiseren de vaststellingscommissies Nederlands 2F en 3F een gezamenlijke studiedag: ‘Het is goed om van elkaar te leren en gezamenlijk na te denken over de processen die we doorlopen en hoe we deze mogelijk kunnen verbeteren.’
Taal doet ertoe
Wat Cindy betreft zou er wel meer aandacht voor taal mogen zijn in het mbo : ‘Taal speelt een rol in alle vakken, aangezien taal, leren en denken (over vakinhoud) onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Anders gesteld: zonder voldoende aandacht voor spreken, schrijven, luisteren en lezen kun je geen goed onderwijs vormgeven én bereiden we studenten onvoldoende voor op de talige eisen van de maatschappij, het werkveld en het vervolgonderwijs. Taal doet ertoe, juist ook in het mbo. Vanuit die overtuiging maak ik me graag hard voor taal in het onderwijs en draag ik met plezier bij aan de kwaliteit van de mbo-examens Nederlands.’
Cindy op Instagram
In maart 2022 heeft Cindy een maand lang ons Instagram-account overgenomen om te laten zien wat zij zoal doet in haar werk voor het CvTE.
Andere collega's in de rubriek Onze verhalen hebben daarna het stokje overgenomen.