'Ramadan is een moment van reflectie, dankbaarheid en tot jezelf komen'

Ramadan en werk

Sibel: Wat het betekent voor mijn werk is heel afwisselend. Sommige dagen heb ik helemaal niet door dat ik aan het vasten ben, en andere dagen ben ik wat minder scherp. Als ik een volle dag heb moet ik kijken hoe ik me aan het einde van de dag voel. Bijvoorbeeld, na een lange dag van kijken naar een beeldscherm heb ik soms echt steken in mijn hoofd. Maar sommige dagen ben ik juist veel scherper! Als er een lunchbijeenkomst is, vind ik het jammer dat ik niet mee kan doen, maar verder heeft het niet zoveel impact.

Sharin: Ik sluit me daarbij aan. De eerste week van werken tijdens de Ramadan vond ik heel pittig. Ik had soms geen energie en voelde me echt niet lekker. Ik ging dan gewoon wat eerder naar huis. Je lichaam moet er echt aan wennen dat je minder vocht en voedingsstoffen binnenkrijgt en daar had ik de eerste week dus veel last van. Ik vind het ook moeilijker om gefocust te blijven tijdens lange overleggen.

Sibel: Je merkt wel dat je er echt aan went. Mijn eerste week is meer zoals jij zegt, heel anders qua concentratie en energielevel. Maar je went eraan, en dan heb ik soms juist veel meer energie.

Sharin: Tijdens de Ramadan kan ik soms wat minder hebben en dan ben ik sneller kortaf en geïrriteerd. Ik weet niet of collega's daar last van hebben gehad, haha!
 

Ondersteuning

Sibel: Ik denk nooit zoveel na over wat anderen kunnen doen om me bij de Ramadan te helpen, eigenlijk.

Sharin: Veel collega's vinden het vervelend om te eten of te drinken in mijn bijzijn, maar ik vind dat geen probleem.

Sibel: Ik ook echt niet!

Sharin: Je hoeft ook niet continu te vragen of je een boterham mag eten of koffie mag pakken als ik daarbij ben.

Sibel: Daar ben ik het mee eens. Het is meer iets wat je voor jezelf doet. 

Sharin: Het enige wat wel écht heel fijn is, is als er geen leuke team-uitjes of activiteiten gepland worden tijdens de Ramadan. Er is dan zoveel minder aan. Je bent zo snel moe.

Sibel: Nee, ik ga ook niet mee met uitjes dan. Ik ga nu sowieso niet veel dagjes weg. Je bent het zo gewend om na een dagje uit gezellig wat te gaan eten, dan sluit je de dag leuk af.

Sharin: Die gezelligheid hoort er wel echt bij, ja. Zo stond ik tijdens de Ramadan ooit op een beurs. Er was een afsluitende borrel, maar die heb ik  toen afgeslagen. Ik zei: 'Het is dan niet leuk voor mij om daarbij te staan en naar jullie te kijken'.
 

Clichés

Sibel: “Mag je dan wel water drinken? Mag je medicijnen nemen?" Die vragen heb ik zó vaak gehoord, haha! Als je medicijnen gebruikt vanwege een ziekte hoef je niet te vasten! Mensen mogen mij van alles vragen, dat vind ik nooit zo erg. Maar die vraag over water, daar is ondertussen zoveel informatie over online, bijvoorbeeld filmpjes op TikTok. Mensen zouden dat ondertussen kunnen weten. Maar aan de andere kant, misschien krijgen sommige mensen nooit te maken met Ramadan en weten ze dat echt niet?

Sharin: Door sommige mensen die vasten wordt er een eigen draai aan gegeven. Zij drinken bijvoorbeeld dan wel water. Als je ooit iemand bent tegengekomen die een eigen invulling geeft aan de Ramadan ben je misschien in de war over wat wel of niet mag.

Sibel: Katholieken hebben ook een vastentijd, toch? En zij mogen dan wel water. Misschien zijn mensen daardoor ook in de war.

Sharin: Ja, en als je dan alleen vlees, of alcohol, of snoep opgeeft weet je misschien niet wat de Ramadan inhoudt.

Sibel: Ik sta heel erg open voor vragen over de Ramadan, al ben ik geen deskundige. Ik ben tenslotte geen imam!

Sharin: Een ander cliché is dat mensen altijd zeggen: 'Ik vind het zo knap van je!'. Maar het is gewoon een mindset. Als je wilt afvallen, of je wilt iedere week gaan sporten, heb je ook een bepaalde mindset nodig. Dan zeggen mensen ook niet altijd: 'Wat knap van jou!'.

Sibel: Als je het één dagje probeert of meedoet kan het zwaar zijn. Maar als je het een week doet denk je al snel: 'Ik kan dit echt wel!'. Mensen denken echt dat je sterft van de honger! Maar dat valt heel erg mee.

Betrokkenheid

Sibel: Ik vind het zo leuk als mensen weten dat de Ramadan eraan komt. Laatst zei iemand tegen me: 'De Ramadan is bijna!', en ik dacht: 'Oh ja!'. Het is een vorm van betrokkenheid die ik heel leuk vind.

Sharin: Sommige collega's hadden de Ramadan ook in hun agenda gezet dit jaar.

Sibel: Dat zag ik ook. Dat gaf me zo'n fijn gevoel! Ik had niet verwacht dat dat me zo blij zou maken. Het laat zien dat mensen ervan op de hoogte zijn. Ik vind het ook leuk om te zien als er aandacht voor is in de supermarkt of het nieuws. En het is leuk als mensen interesse tonen en vragen stellen – behalve dan juist die cliché vragen, haha! Ik vind het ook heel fijn dat we bij het CvTE er op deze manier aandacht aan besteden, door dit interview.
 

Bijzonder

Sibel: Ik vind het gevoel van saamhorigheid dat bij de Ramadan heel mooi. We komen veel bij elkaar. Zo doen we veel samen iftar (verbreken van het vasten) en we gaan veel bij elkaar op bezoek.

Sharin: Dat heb ik iets minder omdat mijn Egyptische familie niet echt hier woont. Ik ga wel één keer per week bij mijn ouders eten, mijn broertje komt dan ook, maar dat doen we ook buiten de Ramadan altijd. Mijn moeder vast niet dus voor haar is het ook minder gezellig.

Sibel: Iedereen heeft hun eigen doel bij de Ramadan, maar het leidt naar hetzelfde punt. We ervaren het anders maar komen bij hetzelfde uit. Dat vind ik mooi om te zien. Je inspireert elkaar door dingen te delen met elkaar.

Sharin: Oh, en natuurlijk kijk ik uit naar het Suikerfeest. Die koekjes!

Sibel: Het is niet de bedoeling om jezelf dan vol te proppen, maar het eten, bij elkaar op bezoek gaan, cadeautjes geven, kinderen die zo happy zijn… dat is heel leuk. Alsof je samen iets hebt voltooid.

Op je eigen manier

Sharin: De Ramadan is iets waar je mee opgroeit en iedereen doet het op hun eigen manier. Ik had bijvoorbeeld vroeger een collega die geen make-up en parfum mocht gebruiken tijdens Ramadan. Dat doe ik dan weer wel. Ook draag ik geen hoofddoek, terwijl anderen dat misschien wel doen tijdens de Ramadan. Daar kan veel verschil in zijn. Iedereen doet het tenslotte op hun eigen manier.

Sibel: Dat kan ook per streek verschillen.

Sharin: We hebben daar verder geen oordeel over. Ik ga niet zeggen of dat goed of fout is.

Sibel: Als individueel mens mag je niet anderen beoordelen of ze het fout doen, dat is niet aan ons.

Sharin: Je krijgt zoveel mee over wat de Ramadan betekent en inhoudt uit je familie. Mijn vader zei bijvoorbeeld: “Kijk zelf maar hoe je dit invult". Uiteindelijk heb ik zelf toen besloten mee te doen aan de Ramadan. Mijn moeder zegt altijd: “Het geloof zit in je hart".

Sibel: En als je praktiseert hoeft niet iedereen dat altijd te weten. Soms is het geloof iets dat heel erg voor jezelf is. Dingen als de Ramadan kun je niet echt verbergen voor anderen, maar het blijft iets dat je voor jezelf doet.

Sharin: Voor jezelf, en op je eigen manier.