Tussen willen , betaalbaar en haalbaar: de verbeteragenda staatsexamens voortgezet onderwijs
Blogs
Wat is eigenlijk een staatsexamen? Je wilt een vmbo-, havo- of vwo-diploma halen en zit niet meer in het regulier voortgezet onderwijs. Dat kan zijn omdat je vroegtijdig met school bent gestopt, je in de gevangenis zit, het altijd je droom was dat vwo-diploma te halen of je in het voortgezet speciaal onderwijs (vso) zit. Via het “vangnet” van de staatsexamens kun je per vak examen doen en zo in maximaal tien jaar eventueel stapelen naar een diploma. Die examens doe je dan meestal op een centrale locatie in het land en soms op je school (vso/voortgezet speciaal onderwijs). Het is een prachtig systeem en mooi dat ons land die mogelijkheid biedt. Wat veel mensen niet weten is dat ruim 6500 leerlingen daar jaarlijks gebruik van maken, waarvan inmiddels ongeveer de helft leerlingen uit het vso.
Dat succes heeft echter ook grenzen. Het vraagt veel maatwerk en je hebt geen dagelijks contact met leerlingen zoals in het voortgezet onderwijs. Terwijl er tussen 2021 en 2024 verbeteringen werden doorgevoerd is er ook gekeken hoe het structureel beter kan. Ook Kamermoties riepen daar toe op.
De stappen die genomen zijn staan samengevat in onderstaand schema. In kolom 2 staan de doorgevoerde verbeteringen. In de derde kolom een samenvatting van alles wat we zouden willen doen om te verbeteren en de kosten daarvan. En in kolom 4 wat we als CvTE als haalbaar en realistisch zien. De opvattingen van de staatssecretaris hierover staan in de kamerbrief die ze deze week aan de Tweede Kamer stuurde.
De titel van dit blog gaat over het resultaat van kolom 3 (het willen) en het voorstel in kolom 4 (haalbaar en betaalbaar) . Je wilt het als CvTE zo goed mogelijk doen voor iedereen, maar het moet ook haalbaar zijn. Niet alleen voor ons maar ook voor DUO, die veel in de uitvoering van die staatsexamens doet. Het moet ook betaalbaar zijn en in verhouding staan tot wat je daarvoor terugkrijgt. Dan is bijna 18 miljoen euro eenmalig en 12,5 miljoen structureel met een doorlooptijd van ruim zes jaar erg veel. Vandaar ons advies om dat niet te doen en de komende jaren een aantal verbeteringen stapsgewijs door te voeren die wel haalbaar en betaalbaar zijn (zie kolom 4). Aan de staatssecretaris en de Tweede Kamer om daarover te beslissen. Overigens spelen niet alleen financiële zaken een rol. Het spreiden van de college-examens, de schoolexamens van de staatsexamens, door het jaar heen, heeft bijvoorbeeld ook gevolgen voor het onderwijs in het vso. Dat zijn ingrijpende veranderingen. Ook heb je examinatoren nodig voor die examens. Dat zijn vaak docenten die het werk voor de staatsexamens in de zomer doen en de rest van het jaar druk bezig zijn met het onderwijs (en de centrale en schoolexamens) op hun school. Het spreiden van de examens levert, kortom, ook weer nieuwe uitdagingen op.
Uiteraard is in het traject van de verbeteragenda steeds afgestemd met partijen die kandidaten, ouders en v(s)o-scholen vertegenwoordigen. Daarnaast stemden we af met het ministerie van OCW, dat onderzoek deed naar de vraag of de huidige systematiek van de examens nog wel past bij de doelgroepen en ons stelsel. Daar gaat de staatssecretaris in haar brief ook op in.
Uitkomst van de verbeteragenda is dat we weliswaar niet alles kunnen realiseren, máár (als de Kamer de voorstellen overneemt), we zelf en samen met partijen uit het veld een aantal belangrijke stappen kunnen zetten om de staatsexamens te verbeteren, zo passend mogelijk te laten zijn voor kandidaten, en toekomstbestendig te houden. Daarvoor onderstreep ik graag nog eens de 5 bullets uit de vierde kolom van het schema.
Meer blogberichten
Reactie toevoegen
U kunt hier een reactie plaatsen. Ongepaste reacties worden niet geplaatst. Uw reactie mag maximaal 2000 karakters tellen.
Reacties
Er zijn nu geen reacties gepubliceerd.